Ticker

6/recent/ticker-posts

Mizo Academy of Letters Kum 50 Zinkawng

  •  B. Lalthangliana

Kum 50 lai kan lo thleng leh lawm theia kan awm hi a hlimawm hle a. Kum 1989 khan MAL a din kum 25-na ‘Silver Jubilee’ chu lawm a ni tawh a, lehkhabu pawh chhuah a ni. Kum 1994-ah a aw b kum 100-na lawm a ni bawk a. Khatih lai khan ‘MAL chanchin tlangpui’ pawh he thu ziaktu vék hian a ziak tawh a, Mahse khang hunlai khan MAL minute bu hlui kan la hmu kim lo a, kan ziak tawh kha a kimchang lo viau a. Tunah chuan minute bu hlui kan hmu kim tawh a. Chuvangin kimchang deuh zawkin kan ziak thei ta.

Tin, Thu leh Hla Journal pawh kan hmu kim thawkhat ta bawk a, a lawmawm hle. Amaherawhchu, kum 50 chhung laia MAL chet vel dan zawng zawng chu ziah kim sen a ni dawn chuang lo va. A pawimawh zual erawh chu tawi lutuk lem lovin ziah kan tum dawn a. Hriat a nawm deuh nan thupuiah then hrang ila a tha ang e.

  • Bul tan dan

Assam Education Minister Devakanta Baruah chu Aizawlah a lo kal a, February ni 22,  1964 khan Circuit Bangla, Aizawl-ah Mizo lehkhabu ziaktute leh Zo tawng tihlár tum mi tlem têin an lo kawm a. Ani chuan Zo tawnga lehkhabu tha leh tam zawk kan neih theih dan tur a ngaihtuahpui hle a. Chutiang lam ngaihtuahtu pawl, ‘Mizo Academy of Letters’ din turin a ràwn a. Chutiang lam ngaihsak awm deuh deuhte insawm khawmin, February ni 29, 1964 khan Council Hall-ah an inhmu khawm a. Chuta telte chu: Pu C.L. Rema, Pu H.K. Bawichhuaka, Pu Biakthansanga, Pu R.V. Lalmawia, Pu P.S. Dahrawka, Pu Vankhama, Pu J.F. Laldailova, Pu Selet Thanga, Rev. Liangkhaia, Pu K. Zawla, Pu J. Malsawma, Pu Vankhuma leh Pu Rokunga te an ni a. Pawl din ngei chu tha an ti tlang a. Pawl Constitution lo ruahman turin Ad-hoc Committee an siam nghal a, chungte chu: Pu C.L. Rema, Pu HK. Bawichhuaka, Pu P.S. Dahrawka leh Pu J. Malsawma (Convener) te an ni a. An peih fel veleh nemnghet tur leh Office Bearer-te thlang tura inkhawmna buatsaih leh an rel thlu a ni.

April ni 22, 1924-ah an inhmu khawm leh a, mi sawm an kal a. Ad-hoc Committee-in Constitution an duan chu an en ho a, tlêm tlêm siam thain an pawm a. Office Bearer an thlang nghal a. Chungte chu;

  • Chairman                     – Pu C.L. Rema
  • Vice Chairman            – Pu H.K. Bawichhuaka
  • Secretary                      – Pu J. Malsawma
  • Treasurer                      – Pu Selet Thanga
  • Editor                             – Pu J.F. Laldailova

Executive Council Memberte:

  1. Pu P.S. Dahrawka
  2. Pu K. Zawla
  3. Pu R. Buchhawna
  4. Pu Sangliana
  5. Pu B. Poonte

Hengte hi MAL hruaitu hmasa berte chu an ni a, kan hriat reng turte an ni e. Amaherawhchu Pu C.L. Rema hi a hna avanga Jorhat-ah a kal dawn avangin, inthlan leh hma chu Vice Chairman kha Chairman-ah lo thu mai se an ti a. June 1964 atang chuan mawhphurhna an la ta a ni.!

An thil tih dangte chu, thupui hranah dahin kan sawi dawn avangin an inrelbawl dan chauh thlur rih ila. Kum 1966 March atanga 1973 May thla chhung khan, Minute bu hluiah a lan loh avangin Committee meeting an nei lo a ni âwm e. Zoram buai vang niin a lang. Hun hmasa lam kha chuan hruaitu tur inthlan hi kum tin neih thin a ni a Amaherawhchu kum 1983, 1985, 1986 leh 1987-ah te hian, Minute bu hluiah a lan loh avangin inthlanna an nei lo a ni mai thei.

Tichuan kum July ni 12, 1985 atanga February ni 10, 1988 chhung chu MAL hian thawm a nei lova, Minute bu hluiah a lan loh avangin Committee pawh a awm lo niin a lang (Silver Jubilee Souvenir, 1989 phek viii-ix-ah, “Ni 21-6-84 atanga 10-2-88 thleng MAL chu a reh vang vang a,” tiin a ziak tawh nâa, Minute bu hlui 1985 chu Pu C. Laitanga hnen atanga kan dawn leh tâk avangin a chunga mi ang hian kan siam tha thei leh ta a ni.

Thu leh Hla tihchangtlun leh tihhmasawn kawnga mi thahnemngaite chu ni february ni 4,  1988 khan Pu R.L. Thanzawna chamber-ah an inhmu khawm a, mi sawm an kal khawm a, Pu R. Vanlawman a kaihruai a. Chutah chuan thu pawimawh tak tak an sawi ho hnuin, MAL tihnun leh a, hruaitu inthlan thar an rawt nghal a. An ruahman ang chuan ni March ni 1, 1988 khan ZIDCO Conference Hall, Chanmari-ah inhmuh khawm a ni a, mi 16 kal khawm a ni a. Hruaitu thar ballot vote-a inthlan a ni a, hengte hi thlan an ni a:

  • Chairman                     – Pu Lalthangfala Sailo
  • Vice Chairman            – Pu C. Rokhuma
  • Secretary                      – Pu B. Lalthangliana
  • Jt. Secretary                – R.L. Thanmawia
  • Treasurer                      –  Dr. J.V. Hluna

Heng office bearer thlan tharte hian MAL dan bu angin, Executive Council Member,  March ni 1, 1988 dar 3 P.M-ah an ruat nghal a, chungte chu:

  1. Pu R. Vanlawma
  2. Pu R.L. Thanzawna
  3. Pu Siamkima
  4. Pu Zohmangaihaa
  5. Pu C. Lalkhawliana
  6. Pu R. Lalrawna
  7. Pu R. Lallianzuala
  8. Dr. Lalruanga
  9. Pu James Dokhuma
  10. Pu C. Laitanga

Heng hun atanga vawiin thleng hi chuan MAL hi nung tak leh chatlak awm hauh lovin a kal ta zel a ni.  Office neih a, changtlung deuh hlek a kal ve MAL E.C chuan tulin a hria a. Tichuan Macdonald Hill-a Teachers’ Inn pindan pakhat chu a luah ve ta a. Pu Lalfakzuala, chutih laia Mizoram Chief Secretary chuan June ni 14, 1996 (Zirtawp) dar 2 pm-ah ribbon chep chatin a hawng a, steel almairah pahnih min pe nghe nghe. Thingpui inhona leh inkawm hona tangkai tak neih zui a ni. A hmingin MAL chuan office a nei ve ta a ni.

MAL office chu kawngpui kam, kal velna awlai deuh zawkah neih thain E.C.chuan ngai a ti a, luah hawh tur remchang zawn ngial a nih hnuin, Treasury Square-a Pu C. Lalthanga building pindan pakhat luah hawh a ni a. Rei lo deuh hnuah Art & Culture Minister Pu K. Vanlalauva remtihnain Vana Pa Hall hnuaiah sawn leh a ni a, vawiin thleng hian luah a ni ta zel. Dr.R.L. Thanmawia MAL Secretary a nih laiin a thian Minister-te hnenah office mamawh a dil hlawm a, changtlung ve deuh takin luah a ni ta. Tichuan, vawiin thleng hian a la luah lum zel a, pawl tân a tangkai hle a, a lawmawm êm êm a ni. MAL hnathawh leh a thil tih dangte chu hriat a nawm zawk nân thupui dang vuahin kan la sawi ang a. Hruaitu (office bearer) thlante leh an tan hun chhùng lo tar lang ila. (P – President; VP – Vice President; S- Secretary, J.S – Joint Secretary, T – Treasurer).

            Pu C.L. Rema                          : P. 1964 April – May.
            Pu H.K. Bawichhuaka              : V.P. 1964-1966; P. 1973-77
            Pu J. Malsawma                      : S. 1964-66; 1973-78
            Pu Selet Thanga                     : T. 1964-66; 1973-74; 1978
            Pu Sangliana                           : VP. 1965-66; 1975-77; P. 1978-1982
            Pu B. Poonte                           : JS. 1965-66, 1973-74
            Pi Lalzarliani                           : JS. 1977
            Pu V.L. Bawia                          : JS. 1978
            Rev. Zairema                           : VP. 1978-80
            Pu Darchhawna                      : S. 1979-82; P. 1984; VP. 1998-2000
            Pu R. Lalrawna                        : JS. 1979-81; 1984
            Pu R. Lalvuana                        : T. 1979-80
            Pu R. Vanlawma                     : VP. 1981-84; P. 1988
            Pu C. Lalkhawliana                 : S. 1988
            Pu Lalruanga                          : JS. 1982
            Pu R.L. Thanzawna                : T. 1982; 1984
            Pu H.L. Malsawma                  : S. 1984
            Pu Lalthangfala Sailo              : P. 1988 – tun thleng
            Pu C. Rokhuma                       : VP. 1988-1995
            Pu B.Lalthangliana                 : S. 1988-1999
            Dr. R.L Thanmawia                : JS. 1988-99; S. 2000-2009; JS. 2010-2012 October
            Dr. Laltluangliana Khiangte   : JS. 2000-2009, S. 2010- 2012 October
            Dr. J.V. Hluna                         : T. 1988-1993
            Lalsangzuali Sailo                    : T. 1994-2006 September
            C. Chhuanvawra                     : VP. 2001 atanga tun thleng
            Lal Rinawma                           : T.2006 October atanga tun thleng
            Dr. Rualkhuma Colney           : S. 2012 November atanga tun thleng
            Lalrammawia Ngente              : JS.2012 – November 2013 a ni
            Dr. Zoramdinthara                  : JS, 2014 atanga tun thleng.

  • Lehkhabu chhuah thu

MAL a din tirh May ni 29, 1964 khân, Assam sawrkar kaltlangin Inspector of Schools, Silchar, lehkha an dawng a. Rs. 5,000/- pêk an nih thu a ni a. A hmanna tur an ngaihtuah tumin, Rev. Liangkhaia ngei kalin, a history Part I, II & III chu Academy hnenah Rs.750/- a hralha, a author nihna chauh hauhin, Academy pek mai a remtih thu a sawi a. Hei hi Committee chuan a remti a, amaherawhchu chhut a nih hmain Board-in endik sela, siamthat tûl lai chu a ziaktu nen inbiaa siam that ni se an ti a. Board atan chuan Pu H.K. Bawichhuaka (Convener), Pu P.S. Dahrawka leh Pu B. Poonte an thlang a ni.

Board chuan a siam tha nasa hle a, thahnem tak an paih a, thu eng emaw zat an belh bawk a. Chutianga siam that chu Part I&II chu bu khata siamin kum 1976 khân Academy of Letters chuan a chhuah ta a. An siam thata an belh leh an paih thenkhat hre duh tân chhiar tur a awm. Tin, a tupa Dr. Laltluangliana Khiangte chuan Rs. 750/- bawka lei kir leh a dil angin kum 1993 khan MAL chuan a phalsak a; anin kum 2002 khân, Board siam that ang thovin a chhu nawn leh a. (MAL minute-a ‘Part III’ tih ziak tel hi Rev.Liangkhaia hian a ziak hriat a ni lo a, ziah sual palh niin a lang.)

MAL hian Mizoram sawrkar atangin kum 1974 khân Rs. 20,000/- a dawng leh a. Heng lehkhabu : Pu K. Zawla – Mizo Tawng Grammar, 1975 te, Rev. Liangkhaia – Arsi Chanchin, 1975 te, MAL hruaituten an ziak thawh khawm- Mizo Zia-râng, 1975 te leh Rev. Liangkhaia – Mizo Mi leh Thil Hmingthangte leh Mizo Sakhua, 1978 te an chhuah bawk a. Rokunga buatsaih Thalai Hla Bu erawh chu chhut phalna an hmu nã a an chhu ta lo a ni âwm e.

Tin, Assam Publication Board chuan lehkhabu ziak sa manuscript-te thawna tanpuina lo ngaihtuahsak an tum thu MAL hruaitute an hriattir a. A hnuaia tar lante hi MAL-in a endik hnuah a thawn a, a bua chhuah a ni hlawm. Chungte chu: PuLalhmuaka Lemchan Bu te, Pu Selthuama Zoram Thar te, Pu Thanga Mizo Khawsak Dan te, Pu R. Lalrawna lehlin Macbeth te, Pu Rokhuma Pangpar Bawm te, Pu Zatluanga Mizo Chanchin te leh Pi Nuchhungi (Serkawn) Mizo Naupang Infiamna te a ni.

Hun eng emaw chen MAL a chuai deuh a, tuai thar leh a nih hnu hian lehkhabute pawh a chhuah ve leh nual a, chúngte chu ama sum leh Department thenkhat nen tang duna buatsaih a ni a. Chùngte chu a hming chauh lo tar lang ila. MAL Silver Jubilee (1964-89) Souvenir, 1989 te, Mizo a aw b kum 100 lawmna atâna chhuah Kum Za Lamtluang, 1994 te, MAL-in hmun hrang hranga Seminar a buatsaiha Paper thlan chhuah chhun khawmna Zo Kalsiam, 1997 te, Health & Family Welfare Department nen tang dûna ‘Ruihhlo do’ nâna Drama tawi leh Thawnthu tawi inziaksiak a buatsaiha lawmman dawnna “Pakhatna atanga Pathumna’ te leh Consolation Prize dawnna- te a bua chhuah a ni a, I Dawt Ngam leh Dawt Rawh (Drama tawi), 1996 leh Râl Hlauhawm Chu (Thawnthu tawi), 1996 te, Pu Lalthangfala Sailo lehlin Tirukhural, 2001 leh Consultation vawi 10 aia tam neih hnua siam, Mizo Tawng Ziak Dan te ani hlawm. Hetiang hian a tir deuh atangin lehkhabu chhuah lamah te pawh tan an lo la ve a ni.

  • Thu leh Hla Journal

Miten MAL an hriatna ber pakhat Thu leh Hla Journal hi Annual General Meeting vawi khatna, April ni 3 , 1965-ah hetiang hian rel a ni a, “Kan Pawl hian chanchinbu chhuah ve tawh ila, a hmingah ‘THU LEH HLA’ ni se. Kum khatah vawi li chhuah hram ni se. Bu khat cheng khat man ni se tih ani, a hmasa ber chu July 1965-a chhuah ni rawh se,” tiin.

Hetianga an rel ang ngei hian ‘No. I Fürchhuak 1965’ chu chhuah a ni a, Editor hmasa ber J.F. Laldailova a ni a, ZP. Press, Aizawl chhut, copies 500 a ni nghe nghe. Mahse chhuah zui a ni  ta lo a, 1974 October khân chhuah leh hrâm a ni a, Editor ‘Thu Khawchang’-ah ti hian ziah a ni,”….  Pawl la insingsak fel loh nen, ram buai khân a rawn hang ta a, kum kaw chhúng chu a reh ta vang vang a. Nimahsela kan Pawlah mi lunglêng tak tak an lo awm hlauh va, chumite luhlulna avang chuan MAL leh a Magazine chu a lo nung chhuak leh ta a ni,” tiin. Editor J.F. Laldailova, Jt. Editor Prof. Siamkima M.A. an ni nghe nghe.

Kum 1975-a chhuah Thu leh Hla copy hlui kan la hmu zo lo a minute buah pawh an chhuah thu a lang lo a, a chhuak lo a ni mai thei. Kum 1976 March, July, September, October erawh chu a copy hlui kan nei thei thung. Kum 1977-ah a chhuah loh avangin Committee chuan pawi a ti hle a, tih nun leh dân tûr an ngaihtuah nghâl a ni. Kum 1978 January atang chuan chhuah tan leh a ni a, tluang takin a kal a, August 1988 thleng chhuah zel a ni a. Editor atan Prof. Siamkima a ni a, a vawrh sangin miten an chhiar duh hle, mahse sum lam harsat avangin September 1986 atang chuan a lo tawp leh ta rih a ni.

Kum hnih lai MAL a mutthluk hnua tharthawh leh a nih hnu rei lo têah ‘Thu leh Hla’ Journal pawh chhuah thar leh ngei ni se tiin E.C. chuan a rel a. A thar hlaka chhuah a nih dawn avangin tûn hmaa chhuak tawh nen sum leh paiah inhnamhnawihna nei lo tûr te, a volumn erawh chu chhunzawm zêl ni se, a size pawh a ngai ni se a ti bawk a. A enkawltu atan hengte hi ruat an ni: Editor – Pu R.L. Thanmawia, Joint Editors – Pu R. Lallianzuala leh Dr. R.Zokhuma te ruat an ni. Tichuan July 1988 atanga chhuah tanin, vawiin thleng hian bahlah hauh lovin tluang takin chhuah zel a ni ta.

A rei ta deuh hlek bawk a, chhuah thar leh tirh lai boruak tlem sawi ila a tha âwm e. Editorial Board zinga tlema la thalai deuh pathumte hian a hlawhtlin ngei theih nân tan a la hle a, sawrkar office lian deuh deuhah kalin Department leh mi mal laksak turin an ngen a, ni eng emaw zât an vak kuala, copies 1,000 tal la zo theitu awin thei turin an bei fat fat a. Veng hrang hranga Branch YMA leh KTP lama an thian te an dap bawk a, Pu R.L. Thanmawia leh Pu R. Lallianzuala te an tangkai lehzual a ni.

Kum 1988 July atanga March 2000 thleng chu Pu B. Lalthangliana kutah Thu leh Hla Journal senso te, hloh leh hlep te thlengin dah a ni a, Managing Editor, Publisher leh Printer nihna te a kawp vek a, a thawkrim hle. Neitu nihna erawh chu MAL kutah a awm reng thung a. Amaherawhchu kum 2000 April atanga vawiin thleng hian MAL kutah a awm ta vek hlawm a, tluang taka a chhuah zêl avangin a tihzia hle. Editor leh an tan hun chhung lo tar lang ila:

         Pu J.F.Laldailova                     – 1965, 1974 (1966 – 1973 a chhuak lo)
            Pu H.K. Bawichhuaka              – 1976-(1977-ah a chhuak lo)
            Pu Siamkima                           – 1978 – 1986 May (1986 June – 1988 June a chhuak lo)
            Pu R.L. Thanmawia                – 1988 July – 2000 March
            Pu B. Lalthangliana                – 2000 April – 2001
            Dr. Laltluangliana Khiangte   – 2002 – 2003
            Pu R.V.Lalmawia                    – 2004 – 2005
            Pu C. Chhuanvawra               – 2006 – 2007
            Pu Lalzuia Colney                   – 2008 – 2009
            Dr. R.L. Thanmawia               – 2010 – 2011
            Pu Lal Rinawma                      – 2012
            Pu C. Chhuanvawra 2013 atanga tûn (April 2014)

  • Academy Award

  Kum 1978 atang khân Academy award pêk tha tiin an rêl a, Sub Committee-ah hêngte hi ruat an ni a;

         Chairman        – Rev. Zairema
            Convener        – Pu Darchhawna
            Members         – Pu R. Vanlawma leh Pu Siamkima te an ni.

A tirah chuan Award pek inkâr hi kum bithliah a awm lo va, kum 3-ah vawi khat zel kum 1988 atang khân pêk a ni ta a, sum fai pawh tih tam hret hret a ni ta bawk. A dawngte, a kum te leh thilpêk hlante tar lang ila:

         Rev. Liangkhaia                      -1979, Rs. 1,000/- leh certificate
            Pu James Dokhuma               – 1983, Rs. 1,000/- leh certificate
            Pu P.S. Chawngthu                – 1989, Rs. 5,000/-leh certificate
            Pu A. Sawihlira                       – 1992, Rs. 5,000/-, medal, certificate
            Pu K.C. Lalvunga                    – (Zikpuii Pa) 1995, Rs. 5,000/-, medal, certificate
            Pi Khawlkungi                        – 1998, Rs. 5,000/-, medal, certificate
            Pu J. Malsawma                     – 2001, Rs. 10,000/-, medal, certificate
            Pu Darchhawna          – 2004, Rs. 10,0001-, medal, certificate
            Pu B. Lalthangliana    – 2007, Rs. 10,000/-, medal, certificate
            Rev. Dr. Zairema         – 2010, Rs. 10,000/-, medal, certificate
            Pu V. Thangzama       – 2013, Rs. 10,000/-, nil, certificate

Academy Award hi Mizoramah chuan Thu leh Hla lamah Award sang ber a ni a, mipui ngaihhlut pawh a hlawh hle a ni.

  • Seminar Chungchang

Seminar leh Symposium chungchang hi MAL hian a ngaihtuah hmâ hle a, kum 1978 khan Symposium neih an lo ruat tawh a, thupuite pawn an thlang diam nghe nghe, E.C, Meeting dang dangah pawh ruahmanna an lo siam tawh thin bawk. Amaherawhchu minute buah emaw, Thu leh Hla Journal-ah emaw an neih ngei thu tar lan a awm ngai loh avangin eng ang chiahin nge an neih a hriat theih meuh loh a ni.

Kum 1988 hnu lama MAL tihnun thar leh a nih hnu kha chuan an uar viau a, Seminar neihna hmun leh a hun te, paper ziaktu leh an thupui ziakte chenin ziak chhuah harsa tham a tling a. A hmunte erawh chu tar lang hrám ila – Churachanpur, Saiha, Lawngtlai, Champhai, Farkawn, Khawbung, Mamit, Kolasib, Lunglei, Zohmun, Jampui tlang leh Saitualah te neih a ni a. Heng khaw thenkhatahte hi chuan vawi khat aia tam neih a ni. Tin, Aizawlah phei chuan vawi tam fe neih a ni nghe nghe.

International huapa Seminar neih hi kum 1993 khán ngaihtuah a ni a, mahse puitlin a ni ta rih lo. Kum 2013-ah erawh chuan Tahan Literary Committee nen tang dûnin, “International Seminar on Mizo Language and Literature,” chu hlawhtling taka neih a ni a. Aizawl atangin MAL member 19, Lunglei Jt. Hqrs atangin mi 6 an kal a. Tahanah March ni 6, 2013 khan neih a ni a, Khampatah ni march ni 7-ah neih ani a, Khampat bûngpui te pawh tlawh a ni a, an hlim hle. Khuallianah MAL President hlun Pu Lalthangfala Sailo atang zel a, Prof.R.L. Thanmawia te, Pu C. Chhuanvawra te, Pu B. Lalthangliana & Pu Lal Rinawma te, Dr. Ramdinthara te, Pu Vanneihtluanga leh Pu F. Lalbiakmawia-ten paper an chhiar hlawm a, Co-ordinator chu Pu B. Lalthangliana a ni. A hmuna mite an phur a, an inpekna atha hlawm bawk a, a hlimawm êm êm a, MAL hmalakna chhinchhiahtlak tak ani.

  • Publication Board

Kum 1973 daih tawh khân Publication Board din tul tihna leh, MAL aiawh intira Education Minister hmuh thu an lo rel tawh a. Kum 1977-ah chuan sawrkarin Publication Board siam a tuma an hriat thu leh MAL dinhmun tur te an sawi ho a. Nimahsela Publication Board chungchâng chu a reh leh ta vang vang ni. MAL din thar leh a nih khân Publication Board din chungchâng hi a ngai pawimawh hle a. President Pu Lalthangfala Sailo-in dân awm sate dap dân kawng lo zawng se tin E.C. chuan mawhphurhna a pe a (19 Aug ‘88.) A ni chuan Assam Publication Act 7 Rules te chah chhuakin a duang ve ta a ni.

Chu Publication Act draft chu Chief Secretary Pu Lalkhama hnenah kum 1988 khân thehluh a ni a, ani chuan Education Directorate-ah a pe a, a remruat ang zelin chutih laia Deputy Director Pu Thanseia room-ah Pu Lalthangfala Sailo (President MAL) leh B. Lalthangliana (Secretary, MAL) te chuan ni eng emaw zât an en ho va. An Act duan chu Education Department chuan a copy tibovin an insawi a, Art & Culture Directorate a lo pian hnu khân, a copy kan kawl that chu theh luh leh a ni a, vawi hnih tibovin an insawi a. Mahse, a tul angin theh luh leh zel a, tichuan, Mizoram Publication Board Bill chu Assembly-ah kum 1993 khân ngaihtuah a ni ta a. A tawi zâwngin sawi ta ila, tichuan Bill chu pass a ni a, a lo puitling thei ta a ni.

Chutah Under Secretary, Govt. of Mizoram chuan MAL chu ‘Publication Rules’ chu siam tûrin a rawn ngen a.  MAL EC chuan duang turin Pu Lalthangfala Sailo leh Pu R. Lalthazuala te a ruat a, chu chu EC-in en ho leh a ni. Hetiang hian neitu chan chang takin a bul atangin MAL hian a lo buaipui ngar ngar a ni. Amaherawhchu, Publication Act leh Rules te neih vek a nih hnu pawh hian sawrkar chuan a takin a la hmang mai lo va. MAL office hmasa ber, Teachers’ Inn, Macdonald Hills-a mi Pu Lalfakzuala IAS, Chief Secretary-in June ni 14, 1996-a a hawn tumin chu thu chu a hnenah lo thlen a ni a. Ani chuan a lo ngai pawimawh hle a. “Nuai sawmpangain bul kan tan ang a, kum tin kan tipung dawn nia,” a ti a, a hnu rei vak lovah ‘Notification’ chhuakin kum 1997 April thla atangin hman theih a lo ni ta. Mizoram Publication Board hi MAL hian a hahpuiin a intineitu êm êm rêng a ni.

  • Book of the Year:

Mizo tawnga lehkhabu chhuakin hma a sawn theih nân, kum khata Mizo tawnga lehkhabu chhuak zawng zawng zinga tha ber thlan ni se tiin a rel a. A thlan dân tur leh tehfungte a siam nghal a. Kum 1989 January – December chhùnga lehkhabu chhuak thar, lehlin ni lo, chhut nawn ni bawk lo, sakhaw lam lehkhabu huam lovin thlan ni se tih a ni a. Hei hian a tum tlangpui chu, lehkhabu chhuak pianhmang te, a chhut dân te, a tawngkam hman te, a chhùng thuken that leh that loh te chîk taka en leh uluk taka thlira thlan a ni.

 Kum tin Sub-Committee din ziah a ni a, Chairman, Secretary, MAL EC member pakhat leh MAL member EC-a tel lo te ruat thin a ni a. He Committee member-te hi an hah thin hle a, lehkhabu chhiar taimak leh thlir thiam pawh tûl tak a ni bawk a, an fakawm hle. A kum, lehkhabu chhuak zât, a dawnna lehkhabu leh a ziaktu hming chauh i lo sawi ang u.

Kum ▲▼ Lehkhabu chhuak zat ▲▼ Book of the Year ▲▼ A ziaktu hming ▲▼
198933Ka LungkhamB. Lalthangliana
199055HmangaihzualiC. Laizawna
199165Zoram KhawvelL. Keivom
199285Thangthar TaitasenaRomawia
1993146Mizo LiteratureB. Lalthangliana
1994166Kum Za Kristian Zofate HmabakBMA
1995101Ram leh I Tan ChauhDr. H. Lallungmuana
1996122Bible leh Science IIP.C. Biaksiama
1997113Pasaltha KhuangcheraLaltluangliana Khiangte
1998111AnitaC. Laizawna
1999174Tlawm ve lo Lalnu RopuilianiLalsangzuali Sailo
2000142Chawngmawii & u HrangchhuanaR. Rozika
2001135Ka Khualzin KawngRobuanga
2002105Run Lum NuthaiCapt. L.Z. Sailo
2003103Kan Bible HiRev. Zairema
2004102ZorinpariH. Lalngurliani
2005110Damlai ThlipuiLalhriata
2006140Pasalthate Ni HnuhnungC. Lalnunchanga
2007116Zofate Zin KawngR. Zamawia
2008133Chûn Chawi LohLalhriata
2009153Rintei ZunlengLalrammawia Ngente
2010170Beiseina MittuiSamson Thanruma
2011183ZodinpuiiLalchhantluanga
2012135SihlipuiRomuanpuii Zadeng

  • Hun Pawimawh Lawmte

            a) MAL Silver Jubilee chu 27 April 1989 khan mawihnai deuh taka lawm a ni a, kan hlim hle. Hemi denchhen hian ‘Thawnthu’ leh ‘Lemchan’ inziaksiak buatsaih a ni a, hengte hi an dawnna leh a ziaktute an ni a:

            Thawnthu :

         Pakhatna         ‘Hlawhtlinna Tlang?               Rualkhuma Colney
            Pahnihna        ‘Fahrawn Nun?                       C. Zachhunga
            Pathumna        ‘In Thu Ni Se’                         L.P. Pachuau

            Lemchan:

         Pakhatna         ‘Lawm A Kim                          Liansailova
            Pahnihna        ‘Zorama’                                  Laltluangliana Khiangte
            Pathumna        ‘Khawnglung Tlangval           Lalkiamlova

            He Silver Jubilee (1964-1989) denchhen hian phek 140 lai awm Souvenir chhuah a ni nghe nghe a, Editor RL Thanmawia a ni.

            b) A Aw B Kum 100-na (Mizo Literacy Centenary 1894-1994) chu changtlung takin, MAL huaihawta Art & Culture Department leh Education Department (Adult Education Wing) te tang ho chuan, April 27, 28 leh 29 , 1994 khân Vanapa Hall neih a ni a. Paper pawimawh tak tak pariat lai chhiar a ni bawk. Hemi denchhen hian Souvenir ‘Kum Za Lamtluang’ chu Magazine size-in phek 222 awm, chhuah a ni bawk. Thu leh Hla lama intuai thar nan a tangkai ve hle. Mi pali telna Editorial Board siam a ni a, Convener-ah Pu B. Lalthangliana dah a ni nghe nghe.

            c) Poet of the Century leh Writer of the Century te thlang turin Mizoram sawrkar din Millenium Celebration Committee chuan MAL a ngen a. MAL chuan ngun taka ngaihtuahin ‘Mi panga’ ve ve a thlang chhuak phawt a. Chùngte chu an kutchhuak zir chiang turin mi hrang hrang a ruat leh a. An chhui chian dân chu ziakin MAL EC-ah an pharh ve leh a. Tichuan ngun lehzuala ngaihtuah leh sawi hona an neih hnuah, ‘Poet of the Century’ atân Rokunga; ‘Writer of the Century atân K.C. Lalvunga (Zikpuii Pa) an thlang ta a. Hêngte hi Millenium Celebration Committee chuan a pawm thlap a. Aizawl lammuala mipui sang tam deuh hmaah puan a ni ta a. Hetiang thil pawimawh leh ropuia MAL-in rin a kai hi dinhmun chhuanawm tak a tling a ni.

A sei lutuk dawn ta mai a, thu pawimawh thenkhatte pawh tawi tê têin i lo tar lang tawh mai ang aw.

Padma Shri dawng tur hian MAL hian 1992 atang khân a recommend thin a, chung zinga Padma Shri dawngte hengte hi an ni :

         1) C. Rokhuma, 1992;
            2) R. Vanlawma, 1998;
            3) Lalsangzuali Sailo, 1998;
            4) P.S. Chawngthu, 2000;
            5) Darchhawna, 2005;
            6) Lalthangfala Sailo, 2009;
            7) Lalzuia Colney, 2010;
            8) R.L. Thanmawia, 2012
            9) J. Malsawma, 2013;
            10) C. Chhuanvawra, 2014

All India Radio, Aizawl-ah hian tun hmâ deuh kha chuan Programme neih thin a ni a, kum 1990 leh 1992-ah te khan Tawng, Hla thu hman dan leh Literature-ah te thupui hrang hrang thlang chhuakin MAL hruaituten an sawi thin a ni.

Thawnthu leh Drama inphuahsiakna hun a buatsaih thin bawk a. Thangtharte tân hmasawn nan leh intuai hriam nân a tangkai ve hle âwm e.

MAL office-a thawk tûrin Office Assistant pakhat, kum 2000 May atangin rawih a ni a, tul bik avangin lâk thar zauh zauh a ni a, MAL office leh hmalâkna hrang hrangah kan zãngkhai phah hle a, a tihzia viau, vawiin thleng hian rawih chhunzawm zel a ni.

Kan sawi hmaih phal hauh loh tur pahnih a la awm. MAL a pachhiat lai, chet vêlna tûr sum a neih mang loh laiin Pu M.C. Lalrinthanga, Khatla, Aizawl chuan kum 1992-1996 inkar, kum nga chhúng khân kum tin Rs. 10,000/- (sing khat) a pe ziah a. MAL kan lawm êm êm a. Ani hnu hian Pu Vanneihtluanga, Chanmari, Aizawl pawhin ‘Book of the Year’ lawmman kum eng emaw zât a tum ve leh a. An pahnih hian Rs. 50,000/- ve ve MAL tân an pe a, an chungah MAL-ten lawm thu sawi an bang thei lo va. Kum eng emaw chhùng chu MAL EC-ah Donor Member atan indawtin ruat an ni ta nghe nghe.

Tin, kum 2014-2015 chhùnga MAL hruaitute chu hengte hi an ni a

         President                     -Pu Lalthangfala Sailo
            Vice President             – Pu C. Chhuanvawra
            Secretary                     – Dr. Rualkhuma Colney
            Jt. Secretary                 – Dr. Zoramdinthara
            Treasurer                     – Pu Lal Rinawma
            Senior Advisers           – Pu J. Malsawma
                                                Prof. Darchhawna
                                                Pu R.V.Lalmawia
                                                Pu C. Sangzuala

         Executive Council Members
            Pu Lalzuia Colney
            Dr. K.C. Vannghaka
            Pu B. Lalthangliana
            Pu R. Lalthazuala
            Pu Lalthangmawia
            Prof. R.L. Thanmawia
            Pu Lalhmingmawia Ralte
            Pu R. Vanramchhuanga
            Pu C. Lalnunchanga
            Pi Zaithangpuii Vuangtu
            Pu Thansanga Chawngthu
            Pu Darchuailova Renthlei
            Pu Lalchhuanmawia Sailo
            Pu P.C. Lalrinpuia

         Donor Member
            Pu Vanneihtluanga

Thu leh Hla Journal Editorial Board Member-te hengte hi an ni bawk.

          Editor              –           Pu C. Chhuanvawra
            Jt. Editor          –           Pu Lalthangmawia
                                                Dr. Zoramdinthara

(He thu hi Mizo Academy of letters kum 50 tlin puala lehkhabu tihchhuah ‘SUTPUI’ tih atanga lakchhuah a ni a, he thu ziah hun lai 2014 angin, tihdanglam awm lovin a ngai ngaia dah a ni).

Post a Comment

0 Comments